KM25620230 การใช้หลอดแบล็คไลท์ตรวจร่องรอยของโรคกลากในสัตว์เลี้ยงขนาดเล็ก

เรียบเรียงโดย อาจารย์ชัพกิตติ์ ชาญสมร  (28/2/2562)

ความเป็นมา
​โรคกลากมีชื่อภาษาอังกฤษว่า ring worm ตามลักษณะที่เห็นบนผิวหนังว่าเป็นขอบนูนเป็นวง ๆ ทั้งที่จริงแล้วกลากเกิดจากเชื้อราไม่ใช่หนอนตามคำว่า worm สักหน่อย กลากในแมวสามารถติดต่อมาถึงมนุษย์ได้ง่ายด้วย การสัมผัสดังนั้นผู้เรียกตนเองว่า "ทาสแมว" บางท่านจะติดกลากจากแมวได้ง่ายถ้าไม่อาบน้ำทำความสะอาดให้แมว ยาที่ใช้รักษากลากนั้นมีอยู่ทั้งที่ใช้กับคนและแมว แต่ประเด็นของเราคือการนำเสนอเครื่องมือที่ช่วยดูว่าแมวที่เห็นว่าปกติดีนั้นติดเชื้อกลากมาแล้วหรือไม่ อีกประการคือแมวที่เป็นกลากแล้วนั้นกลากเกิดการลุกลามไปที่อื่นที่ยังไม่เห็นด้วยตาเปล่าหรือยัง

Credit : ​https://www.sanook.com/health/12665/
การติดเชื้อราจากแมว 
credit : ​http://www.healthline.com/health/ringworm เข้าถึงเมื่อวันที่ 30/2/2562
ลักษณะของโรคเชื้อราที่แสดงอาการในแมว ที่สามารถสังเกตุได้ คือ บริเวณที่มีขนร่วงเป็นกระจุก เป็นวงกลม รอบวงที่ขนร่วงจะเป็นสีน้ำตาลแดง ผิวหนังจะเป็นเกล็ดๆ หรือเป็นสะเก็ดสีขาว 
Credit : http://www.maeyim.com/?/pets/โรคเชื้อราในแมว
credit : https://www.vwatchthai.com/article/5/เคยสงสัยไหมครับ-เวลานาฬิกาของเรามันอยู่ในที่มืดทำไมมันถึงเรืองแสงแหละ
หลักการและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
ก่อนอื่นขอเสนอความรู้เรื่องการเรืองแสง (Fluorescent) เสียก่อน เมื่อฉายแสงอัลตราไวโอเลตลงบนสารเรืองแสงมันจะดูดกลืนแสงอัลตราไวโอเลตไว้แล้วปลดปล่อยแสงที่ตามองเห็นออกมา  ตัวอย่างของสารเรืองแสงได้แก่ พรายน้ำที่ใช้ในนาฬิกาข้อมือ, น้ำหมึกของปากกาเน้นข้อความ, เหล้าผสมยิน-โทนิค(Gin-Tonic) หรือแม้แต่สารเรืองแสงในผงซักฟอก   สารเรืองแสงอาจจะฟังเป็นคำวิชาการไปสักหน่อยแต่ใช้คำค้นกับ google ว่า Glow in the dark จะเห็นภาพชัดเจน


สีที่เรืองแสงได้ในทีมืด
credit : https://www.amazon.co.uk/SuMille-Paint-Colours-Fluorescent-Non-Toxic/dp/B07DZRJY7H
​เชื้อราโรคกลากนั้นผลิตโปรตีนที่เรืองแสงขึ้นมาที่เป็นสารเรืองแสง   ดังนั้นถ้าเราตรวจว่าเชื้อกลากลามไปถึงไหนก็ง่ายขึ้นด้วยการฉายแสงอัลตราไวโอเลตลงไปแล้วดูการเรืองแสงที่เกิดขึ้น            เราใช้หลอดแบลคไลท์ (Black light ) ที่ให้ความยาวคลื่นแสง 377 นาโนเมตร  ฟังดูซับซ้อนแต่จริง ๆ แล้วง่ายมากครับ  หลอดแบลคไลท์ที่พูดถึงมีหน้าตาเป็นหลอดนีออนตามที่ชาวบ้านเชาเรียกกันและกระดาษลูกฟูกที่หุ้มหลอดไว้นั้นจะเขียนคำว่า 377 nm ไว้เสมอ ตัวหลอดก็เป็นสีดำสนิท  เมื่อเปิดแล้วจะเห็นสีม่วงจาง ๆ  สามารถใช้กับรางหลอดนีออนและบัลลาสท์  สตาร์ทเตอร์ ได้เหมือนหลอดนีออนที่เราใช้กันอย่างคุ้นเคย
เมื่อตรวจร่องรอยของโรคกลากก็ให้ดับไฟในห้องให้มือสนิทแล้วจึงเปิดหลอด แบลคไลท์ จะเห็นชัดด้วยตาเปล่าว่าแมวสามารถเรืองแสงได้เป็นจุด ๆ ตามบริเวณที่มีเชื้อกลาก  ซึ่งไม่ใช่แต่แมวที่เป็นกลากได้ สุนัขก็เป็นกลากได้และตรวจได้ด้วยแบลคไลท์เช่นกัน  แม้แต่สัตว์ใหญ่ เช่น ม้า ก็เป็นกลากได้
จีงเป็นข้อสังเกตว่าเราไม่สามารถใช้วิธีนี้กับสัตว์ใหญ่ได้เพราะโรงพยาบาลสัตว์ใหญ่เป็นพื้นที่เปิดโล่ง แสงธรรมชาติส่องถึง  ทำให้ไม่สะดวกที่จะให้พื้นที่นั้นมืดสนิทได้เหมือนกับโรงพยาบาลสัตว์เล็ก

ลักษณะของหลอดแบลคไลท์
credit : ​​https://pantip.com/topic/33879909

การเรืองแสงของเชื้อราบนผิวหนังแมว
credit : ​​https://pantip.com/topic/33879909

การเรืองแสงของเชื้อราบนผิวหนังแมว
credit : ​​https://pantip.com/topic/33879909

อ้างอิง

1) http://www.healthline.com/health/ringworm เข้าถึงเมื่อวันที่ 30/2/2562
2) โรคสัตว์สู่คนจากแมวแสนรัก โดย คุณขัติยา กุมเพ็ชร (https://www.stou.ac.th/study/sumrit/1-60(500)/page4-1-60(500).html) เข้าถึงเมื่อวันที่ 30/2/2562
3) ทาสแมวต้องระวัง! "เชื้อราแมว" โรคผิวหนังจากสัตว์เลี้ยงติดต่อสู่คนได้ บนเว็บ sanook โดยคุณ Jurairat N. (​https://www.sanook.com/health/12665/) เข้าถึงเมื่อวันที่ 30/2/2562
4) รีวิว : ซื้อไฟแบล็คไลท์ตรวจดูเชื้อราในแมวด้วยตัวเอง บนเว็บ Pantip โดยคุณ Picha_nok (https://pantip.com/topic/33879909) เข้าถึงเมื่อวันที่ 30/2/2562
5) เคยสงสัยไหมครับ เวลานาฬิกาของเรามันอยู่ในที่มืดทำไมมันถึงเรืองแสงหละ โดยร้าน SEIKO VWATCH THAI.co.th (https://www.vwatchthai.com/article/5/เคยสงสัยไหมครับ-เวลานาฬิกาของเรามันอยู่ในที่มืดทำไมมันถึงเรืองแสงแหละ)
6) https://www.amazon.co.uk/SuMille-Paint-Colours-Fluorescent-Non-Toxic/dp/B07DZRJY7H
7) โรคเชื้อรา จากบล็อก MYLOVELYCAT https://boobamby.wordpress.com/2015/06/23/โรคเชื้อรา